| Üretici | Ayhan Kaleli |
| Geliş Yeri | Artvin Yusufeli |
| Paketleme Şekli | Plastik/Kağıt poşet |
| Birimi | 500 gr |
Ürün bilgileri :
Yapılışı: Çeltik taş değirmende pirince dönüşüyor, o nedenle öncelikle pirinci iyice ayıklıyoruz, taş çıkabilir!
Sonra sıcak su ve tuz içinde 2-3 saat bekletiyoruz.
Suyu süzüyoruz, fazla kepeği gidiyor, sonra (tercihen tereyağında) hafif kavurup bire bir buçuk ölçüde su ile normal pilav usulü pişiriyoruz.”
Üretim ile ilgili diğer bilgiler: Türkiye’de iki yerde sadece ekolojik pirinç üretimi varmış, biri Samsun’daymış eskiden (artık üretmiyorlar). Diğeri ise Artvin. Üreticinin adı Ayhan Kaleli.
Daha önceki yıllarda bize Türkiye’de temiz pirinç bulmanız çok zor denmişti. İki sebebi var, çok pestisit kullanılıyor ve yeraltı sularının çok kirli olduğu Ergene havzası, Kızılırmak boyu gibi yerlerde üretiliyor, buralarda tarım çok yoğun olduğu için yeraltı suları kirli.
Artvin’de pirinç üretilen bölgede yoğun tarım yok, dolayısıyla yeraltı suları görece temiz. Ayrıca üretici yabani kuşlar sayesinde böceklerle ve diğer tarım zararlıları ile mücadele ediyor ve zirai kimyasal kullanmıyor. Zaten baldo vs gibi endüstriyel olarak kullanılan bir tohum da değil, atalık tohum.
Ayhan Kaleli revan pirinci ve kızılçile pirinci üretiyor. Bize yolladığı revan pirinci. İran’ın Revan şehri orijinli olduğu biliniyor, Cumhuriyet zamanında getirildi diyen de var, daha öncelerden beri var bizde diyen köylüler de var. İkise de eski atalık tohumlar.
Dönüşümlü tarım: Pirinç (çeltik) dönüşümlü tarım ile üretiliyor. Bir sene çeltik, bir sene mısır&fasulye ekiliyor toprağa. Senede 1-5 ton civarı üretim var, 5 üretici beraber temiz üretim prensipleriyle üretiyorlar.
Sulama: Tertemiz nehirden gelen içme suyuyla sulanıyor.
Ot mücadelesi: Pirinçte en çok zorlayan mücadele ot mücadelesi. Başka üreticiler tarım kimyasalı kullanıyor. Ayhan Kaleli ise eskilerden kalma bir yöntemi biraz geliştirmiş, yabani otlarla şaşırtma yöntemi ile mücadele ediyor. Hasat bittikten sonra çeltik tavaları suyla dolduruluyor, böylece yabani otlar çimleniyor. Kışın soğuklarda ise donuyorlar. Bu sayede çeltik zamanı yeniden çıkamıyorlar. Bu yabani sucul otlar çok inatçı, güçlü yumru köklere sahip otlar.
Böcek mücadelesi: Pirinç için pek gerekmiyor, toprağa fasulye ekilen dönemde ise tarla suyla dolduruluyor, danaburnu böcekleri suyun yüzeyine çıkıyor, kargalar ve saksağanlar bu böcekleri yiyor.
Gübreleme: İki yöntem var. Mera hayvancılığı gübresini kullanıyorlar bazen. Diğer yöntem ise çeltik ekimi öncesi fiy (hayvan yemi olarak kullanılan tek senelik bir bitki) ekiliyor. İlk hasat fiy hayvancılıkla uğraşanlara veriliyor, ikinci hasat fiy ise tarla suyla doldurularak çürümeye bırakılıyor (köklerinde azot var) ve gübreye dönüştürülüyor.
Pirincin kabuğundan ayrıştırılması: Su gücü ile çalışan taş değirmenlerde pirinç kabuğundan ayrılıyor, kabuğu dışında besin değerini sağlayan kepek vb ayrıştırılmıyor. Değirmende kırılanlar kırık pirinç, tam olarak ayrışanlar ise tam pirinç olarak bizlere ulaştırılıyor.
Küçük ölçekli pirinç üretimini geliştirme önerisi: Pirinç ektikleri alanlar hep küçük alanlar, buralara biçerdöverlerin en küçükleri bile fazla büyük geliyor, hasatın yüzde 30’u bozuluyor bu büyük makinalar kullanılınca. Daha küçük makinayı parasıyla bile bulmak almak mümkün değil, keşke burada küçük ölçekli üreticiye uygun olarak üretilse ya da ithal edilse diyor. Bu sayede anaerkil bir toplum olmamıza rağmen, kadınların üstüne düşen çok büyük tarımsal iş yükünü azaltmak mümkün olur diyor.
16 Şubat 2020 tarihinde Ayhan Kaleli ile üniversitede gerçekleştirdiğimiz söyleşi için; https://bukoop.org/ayhan-kaleli-ile-soylesiden-notlar/
